Að dæma bjór er góð skemmtun, tilgangurinn er einmitt akkúrat það, skemmtun. Ég byrjaði á þessu fyrir tæpum tuttugu árum síðan til að muna hvaða bjór ég hafði smakkað og hvað mér þótti gott svo ég gæti nú fengið mér aftur síðar. Þetta þróaðist svo í að ég var kominn með gott safn af dómum. Það er líka gaman að geta miðlað upplýsingum áfram til annara sem gætu notið góðs af. Flestir dómar okkar finnast á Bjórbókinni (www.bjorbok.net), og svo er haugur af dómum enn einungis skráður á kvittanir og servéttur frá hinum ýmsum heimshornum. Hér er ég hættur að gefa einkunnir í flöskum því mér hefur reynst erfitt að koma mismunandi bjórstílum inn í það kerfi, lager vs öl t.d. Nú eru það bara ummælin sem gilda.
Það er svo von okkar að heyra ykkar dóma hér einnig. Muna að það er ekkert rétt eða rangt, hver og einn hlustar á sína eigin bragðlauka.
Strákarnir hjá Borg hafa svarað kalli almúgans og ákveðið að endurvekja Grétu þennan merka baltic porter frá 2014. Þetta er skemmtilegt því nú hafa þeir lagt línurnar og sýnt fordæmi ekki satt? Us…
Heimild: Gréta frá Borg endurlífguð!!!
Heimsókn í besta nýja brugghús veraldar Edge Brewing í Barcelona. Skemmtilegt kvöld með áhugaverðum körlum.
Heimild: Surturinn í besta nýja brugghúsi heims 2014, Edge Brewing!
„Hver er uppáhalds bjórinn þinn?“ spurning sem ég fæ oft og hef aldrei getað svarað. Það væri nærri lagi að tala frekar um uppáhalds stíllinn þinn um þessar mundir. Það er samt erfitt að svara þessu líka því stundum er maður í stuði fyrir Stout, stundum Barley Wine, stundum léttan lager ofv. Ég get þó sagt að ég hef farið í gegnum nokkur tímabil og það er dálítið skemmtilegt að fara yfir farinn veg í þeim efnum.Ég byrjaði á lagertímabilinu eins og nánast allir Íslendingar held ég, menn byrja að fikta í þar. Svo fór ég á belgíska tímabilið þar sem belgíski bjórinn var það eina rétta, ég var eiginlega allt of lengi þarna. Þeir kunna sitt fag Belgarnir ekki misskilja mig, það er bara svo margt annað spennandi. Frábær bjór og mun alltaf vera í uppáhaldi. Svo fór ég að þróast meira yfir í amerískan IPA, þar er allt annað að gerast,t.d beiskja sem ekki finnst í Belganum. Ég komst á bragðið og eftir það varð Belginn talsvert minna spennandi. Humlar og beiskja áttu hug minn allan á tímabili og þörfin jókst og jókst og Imperial eða Doubble IPA var það eina rétta. Eins mikil beiskja og áfengi og hægt er. Áfengið kemur nefnilega fram sem þéttleiki og þróttur og gefur oft notalega vínlega sætu í bjórinn. Stout hefur alltaf verið úti í kuldanum hjá mér en núna allra síðustu misseri er hann farinn að koma meira inn, ég vil þá ekki sjá venjulegan stout, hann þarf að vera Imperial og helst á sætari nótum. Svo er það það nýjasta tunnuþroskaða tímabilið, reyndar kom stutt tímabil þarna á milli með Saison eða sveitabjór, þessu tímabili er alls ekki lokið en tekur sig meira upp þegar nær dregur sumri. Tunnuþroskaða tímabilið er hins vegar í fullum blóma, ég get bara ekki fengið nóg af þess konar bjór. Skoðum þetta nánar.
Tunnuþroskaður bjór eða barrel aged bjór, kallað oft bara BA á merkimiðum, er bjór sem hefur legið á eikartunnum af ýmsum toga og þroskast stundum upp í rúmt ár. Sem grunnbjór er oftast notast við einhvern eðalbjór sem þegar er frægur hjá viðkomandi brugghúsi og þá algengt að um sterka þróttmikla bjóra sé að ræða. Við erum að tala um imperial stout, double IPA, Barley Wine, Skotch Ale, American strong ale og þar frameftir götum. Reyndar hafa menn líka verið að leika sér með Saison stílinn dálítið í þessum efnum. Það er alveg ótrúlegt hvað tunnuþroskun gerir fyrir bjórinn. Bara plain eikartunnur gefa skemmtilegan viðarkeim, kókos og vanillu sem stundum getur orðið mjög áberandi. Við þetta bætist svo alls konar krúsídúllur ef eitthvað vín hefur áður legið á tunnunum. T.d. er bourbon whisky tunnur vinsælar og fær maður þá grunnbjórinn, plús eikina og loks bourbon keiminn líka. Þetta getur oft á tíðum verið svakaleg flóðbylgja af bragðtegundum sem gaman er að reyna að glíma við að skilgreina. Menn eru að prófa allt mögulegt í þessum efnum, rauðvínstunnur, hvítvíns, tequila, sherry, brandy, púrtvínstunnur og svona mætti lengi telja.
.
Þannig að, ég gæti líklega svarað spurningu dagsins á þennan hátt, tunnuþroskaður bjór er minn uppáhaldsbjór…núna. Já og það sem meira er ég á mér nokkra alveg uppáhalds.
Liquid Confidence Sherry Barrel Aged frá To Øl. Hér erum við með alveg magnaðan imperial Stout í grunninn sem kryddaður er með chilly en hefur svo legið á sherry tunnum í einhverja mánuði. Afraksturinn er þéttur og mikill bjór með sætum keim, dökkir þurrkaðir ávextir og súkkulaði. Við þetta bætist svo kryddaður undirtónn með léttum bruna frá chilli-inu og svo er látlaus vínlegur kirsuberjablær sem minnir á létt sherryglas. Hér er eikin sjálf ekki áberandi, maður getur samt greint vanilluna ef maður vill. Ofsalega skemmtilegur bjór. Sem ljúft er að sötra með elskunni sinni t.d. á köldu vetrarkvöldi í bústað!
Annar í miklu uppáhaldi er Lost Abbey Deliverance. Hér erum við með bjórinn sem ég fæ mér spari já eða bara þegar ég vil vera viss um að enda kvöldið með stíl. Lost Abbey er amerískt brugghús sem erfitt er að finna á krám heimsins. Þeir gera bara góðan bjór, punktur. Deliverance er tunnuþroskaður bjór sem er blanda tveggja bjóra af bestu sort , Serpent’s Stout sem hefur legið á bourbon tunnu í einhverja mánuði annars vegar og Angels Share, amerískt sterköl þroskað á brandy tunnum í heilt ár. Þessi samsetning gefur ofsalega skemmtilega blöndu. Bjórinn er kolsvartur og dularfullur í takt við listaverkið á miðanum. Í nefi má finna alls konar gotterí, maður þarf að passa aðeins að hafa bjórinn ekki of kaldann. Þá koma fram þessir flottu tónar frá eikinni, ögn vanilla, súkkulaði, dökkir ávextir, gráfíkjur jafnvel og lakkrís. Brandy keimurinn er látlaus en er þó þarna klárlega, sérstaklega þegar líður á. Í munni er mikið að gerast, mikill og þéttur bjór án þess að verða ruddalegur. Það er hárfínt jafnvægi beiskju og sætu og svo kemur inn ögn súkkulaði og kaffi. Bourbon og brandy kemur vel fram en þó minna en manni grunar. Það er flottur hiti í þessum bjór sem kallar á kulda og trekk. Þessi er sko flottur í heita pottinum á ísköldu norðurljósakvöldi, ja eða með vindil eftir góða máltíð…annars hef ég ekki hugmynd um það. Aldrei prófað tóbak.
Það erum að gera að reyna hafa uppá þessum tunnukörlum og prófa, þú munt ekki líta bjór sömu augum.
Þorláksmessa er minn uppáhalds tími, þá eru jólin á morgun og allir eitthvað að dunda sér að klára jólastúss. Ég hef það fyrir venju að splæsa á mig einhvern ofsalega flottan bjór undir lok kvölds. Í ár var það Prairie Artisan Wine Barrel Noir og þvílík hamingja sem fylgdi honum. Þetta er bjórinn sem maður getur valið ef maður stendur fyrir framan vínhilluna og getur engan veginn ákveðið sig hvort maður eigi að fara í rauðvínið eða bjórinn því þessi sameinar hvortveggja í eitt glas. Já Noir er nefnilega Imperial Stout sem hefur legið og þroskast á nýtæmdum rauðvínstunnum og það finnst sko í nefi og bragði. Til að byrja með lítur hann út eins og dökkt rauðvín í glasi og í nefi er berjakeimur og ögn súr og svo smá eikin inn. Í munni er hann furðulega mildur miðað við allt. Mjúkur og fínn með súr vínber, eik og svo súkkulaði og ögn kaffi. Í eftirbragði kemur einhver blanda af vanillu og berjumþ Ofsalega skemmtilegur bjór, eitthvað sem ég hef eiginlega aldrei smakkað fyrr. Skemmtileg pæling.
Bjórinn fæst á Skúla Craft Bar og líklega líka Microbar ef ég þekki Steina bjórsnilling rétt. Hér sameinast sko tveir heima, vín og bjór. Frábært.
Það hefur kannski ekki farið framhjá fólki hér að nú á næstu dögum mun hér í miðbænum opna nýr bjórstaður sem kallaður er Skúli Craft Bar í höfuðið á Skúla Fógeta sem stendur fyrir utan gluggann. Þ.e.a.s styttan auðvitað. Um er að ræða krá þar sem bjórinn er í lykilhlutverki. Skúli mun líklega opna í þessari viku og verður gaman að sjá hvernig fólk á eftir að taka honum en þar mun fólk komast í besta bjór sem völ er á hér á landi.
Það vita svo ekki allir að sá sem sér um allan bjórinn á staðnum og viðburði tengdum honum er sjálfur undirritaður. Ég get því lofað góðum gæðum 🙂 Ég vil svo bara taka þetta fram hér svo það fari ekki á milli mála að ég er líklega dálítið hlutlægur þegar kemur að því að fjalla um bjórinn á Íslandi. Nú geta menn tekið það með í reikninginn þegar þeir lesa eitthvað hér.
🙂
Þessi er glænýr á klakanum og fæst á betri börum borgarinnar og auðvitað via sérpöntun Vínbúðarinnar. Segja má að Dark Penance (8.9%) sé vetrarbjór þeirra Founders manna þar sem hann fæst aðeins frá október til desember og hann er hjartavermandi og hlýr eins og vetrarbjór/jólabjór á að vera. Brugghúsið er vissulega í miklu uppáhaldi hjá undirrituðum sem þarf ekki að hljóma svo undarlega þar sem Founders er eitt flottasta, vinsælasta og eftirsóttasta brugghús veraldar. Ég er því ekki alveg hlutlaus. Ég hef smakkað um 12 bjóra frá þeim fram að þessu og enn ekki lent á vondum bjór sem er alveg magnað, ég eiginlega skora ég hér á lesendur að finna fyrir mig vondan Founders bjór og ég lofa verðlaunum.
Dark Penance er bleksvartur imperial black IPA. Í nefi eru ristaðir tónar, ögn píputóbak frá afa og smá sætur keimur. Í munni má finna alls konar skemmtilegheit í mjúkum sopanum sem hlaðinn er eins konar bragðregnboga. Humlarnir koma vel fram, Centennial sem eru svo vinsælir hjá Founders og kristallast kannski best í Centennial IPA frá þeim og svo er þarna Chinook. Þetta skapar þurran beiskan en jafnframt ögn blómlegan keim ásamt sitrus og furu. Það er svo haugur af malti í þessum karli, kristal malt sem gefur sætt karamellu-toffee bakbein ásamt dökku hveitimalti sem gefur litinn, ristuðu tónana og fyllinguna. Þannig má lika finna ögn súkkulaði og svo er kannski ögn vanillubragur yfir þessu öllu saman. Herlegheitin enda svo í þurrum beiskum humal. Þetta er eiginlega salgæti. Mér datt fyrst í hug að lýsa bjórnum bara með þessum fáum orðum:
.
Já menn vilja oft samanburð og mér dettur þá helst í hug Surtinn okkar frá Borg nr 23, ekki sami bjórinn, alls ekki en menn geta amk áttað sig í hvaða átt Penance er. Enn eitt undrið frá Founders.
Jólabjórinn er farinn að flæða og landinn strax farinn á stjá að hamstra áður en allt klárast. Að vanda mun ég fara létt yfir það helsta sem vert er að vita þetta árið varðandi jólabjórinn. Til að byrja með held ég að aldrei hafi verið eins mikið úrval, einar 30 tegundir eða svo. Ég ætla samt ekki að hafa þetta langt, er eginlega hættur að kaupa þessa léttu karla til að dæma, þeir eru bara svo óspennandi og alltaf eins milli ára. Ég var þó einu sinni sem oftar með í jólabjórsmakki Vínotek þetta árið og komst því í flest það sem er í boði núna í vínbúðinni. Það var ýmislegt sem kom á óvart skal ég segja ykkur.
Dómar þessir verða dálítið litaðir af eigin smekk, það er í lagi svona í kringum jólin.
Þegar það er sagt vil ég benda á að persónulega vil ég hafa jólabjór aðeins spes, bjórinn verður helst að hafa eitthvað sem minnir á jólin eða eitthvað sem ekki fæst allt árið um kring. Ég veit að margir eru mér ósammála hvað þetta varðar. Ég þoli svo ekki bjór sem er bara kallaður jólabjór en er alveg eins og allt annað sem viðkomandi brugghús framleiðir. Verð bara reiður.
.
Það óvænta þetta árið:
Egils Jólagullið kom töluvert á óvart, hingað til hef ég ekki getað drukkið þennan bjór með góðu móti en í ár er allt annað uppá tengingnum, í ár eru Egils Gullið ekki lager heldur öl. Já öl með bara nokkuð þægilegum karakter, ágætis beiskja, sæmileg fylling og bara allt í lagi bjór. Í nefi er nokkur sæta með perum og banönum og minnir þannig á hveitibjór. Þetta er svona jólabjór fyrir þá sem vilja fara úr látlausa lagernum í aðeins skemmtilegri bjór og fær Ölgerðin hér með hrós fyrir að breyta aðeins út af vananum og kannski koma til móts við ört vaxandi bjórkröfur þjóðarinnar.
Jólatuborginn kom líka á óvart, hingað til hefur hann alltaf verið í dálitlu uppáhaldi, líklega nostalgía frá námsárum mínum í DK. Nú hins vegar var hann ekki alveg að standast væntingar, mikill málmur í nefi og bragði. Ég veit ekki, er eitthvað nýtt að gerast í Tubbanum? Ger? Ég mun þó ekki gefast upp, ég mun halda tryggðinni við gamlan félaga. Þetta var svo sem bara first impression.
Svo er það Kaldi, já blessaður Jólakaldinn kom verulega á óvart. Hann vann í raun flokk léttu lager jólabjóranna hjá mér þetta árið. Ólíkt fyrri árum þá er hann í fínu jafnvægi, ekkert auka eða off bragð. Hann er bara þægilegur, nettur og flottur og það sem undarlegast er, það er öööörlítill lakkrískeimur af honum svei mér þá? Eitthvað sem ég held að fólk eigi eftir að falla fyrir svona almennt. Sjálfur mun ég ekki kaupa flösku af honum frekar en hitt létta stöffið samt, aurinn minn fer í flóknari bjór. Ég hélt að aldrei ætti ég eftir að segja þetta um Kalda, gaman að þessu.
Loks eru það Ölvisholts bjórarnir, þeir eru tveir þetta árið, Jóli og Jólabjór Ölvisholts. Hingað til hef ég verið sérlegur aðdáandi Ölvisholts og jólabjórinn þeirra hefur alltaf skorað hátt hjá mér en í ár hefur eitthvað gerst. Ég er fylgjandi því að jólabjór sé eitthvað spes og minni á jól og það gera þeir sannarlega báðir en hins vegar er bara allt allt of mikill negull og krydd. Jólabjórinn byrjar vel, flottur í nefi, jólakrydd og fínerí en svo er bara of mikill negull í munni. Jóli er svo sama themað nema á sterum, gríðarlegt krydd. Já þessir komu verulega á óvart, bjóst við miklu betri bjór.
Hvað ber að forðast:
Mér finnst leiðinlegt að skrifa það en stundum má það alveg. Mér finnst að fólk eigi bara að vanda sig við jólabjórgerðina, ekki bara merkja hvað sem er sem jólabjór. Víking Jólabjór er algjörlega eins óspennandi eins og þeir gerast, reyndar ekki vondur en hann er bara eins og hver annar lager, ekkert jólalegt við hann. Harboe jóla er líkast til einn sá versti sem ég hef smakkað og voru Vínotekssmakkarar eiginlega sammála því. Klár óvirðing við fólk sem hefur eitthvað örlítið bragðskyn. Egils Malt jólabjórinn kom einnig ekki vel út, allt allt of sætur.
Bestu Íslensku:
Það er án efa Þvörusleikir frá Borg sem hefur vinninginn í ár. Hann hefur það sem þarf, humlana, sætuna, kókos og fínerí. Hann er í senn einfaldur og þægilegur en þó með hæfilegt flækjustig sem gengur vel í lengra komna. Svo er hann bara afar fallegur á borðum.
Kaldi er sem fyrr segir, afar nettur og vandaður þetta árið eða kannski er það bara smekkur minn um þessar mundir. Ég held að þessi muni slá í gegn hjá flestum sem aðhyllast létta flokkinn. Þetta er bjórinn sem ég læt flesta vini mína kaupa í ár en ég er alltaf spurður ár hvert hvað á að kaupa. Flestir vinir mínir hafa nefnilega einfaldan bjórsmekk. Fast á eftir þessum kemur Jóla Thule, þetta er bjór sem krefst einskis af neytandanum en hefur þó þessa karamellu og rist sem menn vilja tengja við jólabjórinn.
Svo má hafa hér með Almáttugan Steðja, annar af tveim jólabjórum frá þeim í ár. Miðarnir á báðum eru að vanda hræðilegir en það verður að teljast aukaatriði. Í nefi má finna ristaðar hnetur og ögn lakkrís. Í munni er hann mjúkur, eiginlega furðu mjúkur miðaða við prósentu. Lakkrísinn leynir sér ekki en er ekkert of mikill. Það er nokkur hiti í honum sem kemur vel út en bjórinn endar þó ekki alveg nægilega vel. Fyrsta ölið frá Steðja, skemmtilegt framtak og án efa besti bjórinn frá þessu brugghúsi til þessa.
Bestu jólabjórar ársins:
Bestu bjórar ársins koma ekki á óvart, eiginlega þeir sömu og síðasta ár.
Efstur á lista er Mikkeller Hoppy Luvin Christmas. Hér erum við komin í sterkari flokkinn, hér erum við með bjóra með bragð, hita og hamingju. Huppy Luvin er mikill í nefi, mikil mandarína og sætir ávextir. Í munni er hann afar ferskur, flott fylling og mikil beiskja og hann er þægilega þurr. Mandarínur koma einnig við sögu. Þessi er frábær með t.d Öndinni í appelsínusósunni og flottur eftir þunga jólasteik.
To Öl Snowball kemur hér fast á eftir, þetta er bjór sem er svo þægilegur að það er engu líkt. Saison í grunninn með humlum og villigeri. Bjórinn er örlítið funky í nefi og kryddaður. Í munni er hann þurr, smá mandarínur, létt krydd og ger og svo fullt af skemmtilegum humlum.
Brewdog Hoppy Christmas kemur hér í 3. sæti ásamt Mikkeller Red White Christmas. Báðir vel humlaðir, þurrir og beiskir. Brewdog er þurr i nefi með grenikeim. Í munni er mikil fylling, og humlarnir gefa sætuna. Red White er svo blanda af hveitibjór og red ale. Gríðarlega mikil froða, þétt og flott. Mikil krydd og humlar í nefi. Flott fylling, fura og ögn sykur á tungu. Þessi passar líka sérlega vel með Öndinni að ofan.
Það verður svo að nefna Brewdog Santa Paws sem er aðeins 4.5% karl of lendir því í létta geiranum. Þetta er dökkur og fallegur bjór með mikilli rist í nefi og saltlakkrís. Fylling er í meðallagi, dálítið þurr á tungu og kryddaður. Minnir töluvert á porter en fyrir minn smekk aðeins og þunnur. Hefði viljað sjá þennan svona 7% Engu að síður gott val fyrir þá sem hafa gaman að porter.
