Oktoberbjórinn, er eitthvað varið í hann?

oktoberNú fer senn að líða að Oktoberfest, hinni árlegu risabjórhátíð í Munchen þar sem íturvaxnar barmmiklar bjórþernur færa í þyrstann líðinn bjór í lítravís og blindfullir karlar í leðursmekkbuxum syngja og tralla eins og enginn væri morgundagurinn.  Bjórhátíð þessi hefur smitað út frá sér í gegnum tíðina og má nú finna litlar útgáfur af oktoberfest víða um veröld.  Hér á landi tíðkast að halda svona bjórveislur í fyrirtækjum, á krám og nú það nýjasta, í tjaldi á Háskólalóðinni í kringum mánaðarmótin september/oktober.  Stóru brugghúsin í Þýskalandi, í kringum Munchen brugga ár hvert sérstakan oktoberfestbjór sem drekka á á þessari gríðarlegu bjórhátíð. Hér á landi eru menn einnig farnir að fikta dálítið við að brugga bjór að þessu tilefni.  Sumir halda í hefðina og brugga bjórinn eftir þýskum hefðum, svo kallaðan Märzen bjór sem bruggaður var í mars og svo látinn gerjast í rólegheitunum yfir sumarmánuðina þannig að hann væri tilbúinn til drykkju í lok september þegar Oktoberfest geisar sem hæst.  Upphaflegi Märzen bjórinn var dökkur lagerbjór en í kringum 1870 náði önnur tegund vinsældum og tók við af gamla dökka bjórnum.  Sá bjór var sterkari bjór af gerðinniVienna lager eða amber-rauður lager sem bruggaður var í mars líkt og hinn upphaflegi Märzen.  Í dag er dálítið mismunandi hvernig menn brugga þennan bjór, Kanarnir halda sig enn við hina rauðu eða amber bjóra á meðan Evrópa er meira í gylltu tæru bjórunum.
Það eru þó alls ekki einhver fastskrifuð lög um hvernig oktoberfestbjór á að vera, menn hafa jú alveg frjálsar hendur í þeim efnum en oftast má finna einhverja tengingu við hátíðina.

Í ár eru 3 nýjir oktoberbjórar á markaðinum, þeir koma  frá íslensku brugghúsunum Borg, Ölvisholti og Steðja.   Kaldi er svo með sinn venjulega oktober Kalda og svo er Lövenbrau og Sam Adams með sína útgáfu.  Ég hef fjallað um þessa karla einhvers staðar áður og mun ekki gera það hér aftur.  Það er jú nýja stöffið sem er spennandi.

Gréta 7.3% baltic porter frá Borg Brugghús

.

Ég hef þegar fjallað um Grétu frá borg og geta menn lesið um hann hér.

.

Hrekkjalómur, 6% amerískur porter frá Ölvisholti

.
Hrekkjalómur
(6%) heitir oktoberbjór þeirra Ölvisholtsmanna þetta árið og er jafnframt sá fyrsti frá þeim eftir að nýr bruggmeistari Elvar kom í hús.  Elvar er reyndur heimabruggari sem hefur lært fræðin sín í Bretlandi.  Við hérna meginn segjum bara velkominn til starfa Elvar, hlökkum til að sjá hvað þú gerir í framtíðinni. Bjórinn sem er af gerðinni amerískur porter er kannski meira tileinkaður hinni amerísku hrekkjavöku sem nálgast nú eins og óð fluga.  Hrekkjalómur er dökk brúnn í glasi með fína froðu.  Maður finnur það um leið og maður hellir í glas að það er veisla í vændum.  Heilmikið krydd, dálítið jólayfirbragð svei mér þá, negull, kanill og svo þetta lúmsa grasker. Það er bara allt í lagi að komast í smá jólafíling enda stutt í hátíð ljóss og friðar….og jólabjórs. Í munni er hann mjög lifandi, kitlar allan skoltinn með gosi og humlum og svo er haugur af kryddi.  Virkilega skemmtileg blanda beiskju og kryddaðra tóna með örlítilli sætu í bakgrunni.  Þegar sopinn fjarar út kemur fram létt ristaður blær sem slær botninn í þetta allt saman.  Fylling er í meðallagi og eftirbragð langt og ljúft.  Ofsalega skemmtilegur bjór frá Ölvisholti.

Græni Karlinn: Dökkur bjór en samt ekki svona „dökkur“ ef þið skiljið mig.  Mjög skemmtilegur bjór, léttur með alls konar bragðflækjum þar sem krydd á borð við kanill og engifer kemur vel fram. Gæti ekki drukkið marga svona í einu en einn stakur er mjög fínn t.d. með steikinni.

.

Steðji Októberbjór, 6% bock frá Steðja

.
Steðji hefur ekki verið að gera góða hluti til þessa að mínu mati.  Þeir fá þó plús í kladdann fyrir að vera frumlegir í bjórgerð sinni og þá má nefna þar Hval og Þara sem dæmi.  Nú eru þeir komnir með oktoberbjór í bock stíl bruggaður með graskersfræjum.  Miðinn er flottur sem hefur hingað til verið eitt af því versta við bjórinn þeirra.  Þessi merkimiði er snotur og kemur vel út og eiga þeir hrós skilið fyrir það, þetta er kannski að koma?  Bjórinn er rauður og fallegur í glasi en froðan sápukennd og hverfur á auga bragði.  Eftir stendur allsber bjórinn sem minnir á vínberjasafa frekar en bjór og engar gosbólur eða neitt.  Ekki aðlaðandi að mínu mati.  Í nefi er mikið malt og sæta.  Klassískur bock, finn þó ekki krydd eða grasker.  Í munni er bjórinn mjög mildur og léttur.  Hann er vel matlaður og bock stílnum er gerð ágætis skil.  Ég finn lítið fyrir graskerinu í þessum karli.  Þannig að þetta er ágætis bjór, sæmilegur bock sem er svo sem viðeigandi fyrir Oktoberbjór.  Graskerið kemur ekki nægilega fram að mínu mati hins vegar.

Græni Karlinn: Fallega rauður blær en vantar alveg froðuna.  Mildur en ekki sérlega góður.  Hellti honum eftir nokkra sopa :

Sem sagt, af þessum þremur myndi ég líklega fara í Grétu en þó er Hrekkjalómur skemmtilegur og væri gaman að sjá hvað hann gerir eftir nokkra mánuði.  Hinir oktoberbjórarnir, Kaldi, Sam Adams og Lövenbrau eru bara eins og hefur verið hingað til.  Ekkert sérlega spennandi.  Ef maður vill hins vegar komast í oktoberfest skap í anda hátíðarinnar í Munchen þá er það Lövenbrau sem er málið.

Baltic Porter frá Borg

IMG_2486
Maður er orðinn allt of góðu vanur held ég þegar maður er farinn að bíða óþolinmóður eftir næsta bjór frá Borg en nú er hann loksins kominn eða bara rétt handan við hornið.  Mér skilst að hann komi á barina í kvöld og svo í vínbúðirnar í næstu viku líklegast.  Ég held að ég sé ekki að fara rangt með heimildir þegar ég segi að þetta sé jafnframt fyrsti bjórinn sem kemur frá Borg eftir að Árni Long áður ÖB bruggari bættist í hópinn en hvernig sem er fyrsti eða annar þá skiptir það svo sem ekki máli, þetta er allt gott.  Ég býð bara Árna hér með formlega velkominn í hóp þeirra sem mega gleðja bragðlauka mína.
.     Hér erum við alla vega að tala um oktoberfestbjórinn þeirra Borgara sem þeir kalla Grétu, þetta er 7.3% baltic porter sem vel er til þess fallinn að þroska dálítið á flösku með öllum hinum stóru körlunum frá Borg. Það er bara svo gaman að sjá hvernig þessir bjórar breytast og dafna með tímanum.  Gréta fær líklega nafn sitt úr ævintýrinu um þau salgætissjúku systkin Hans og Grétu en tengingin við bjórinn er líklega sú að í hann eru notaðar 4 gerðir korns og auðvitað ger og vatn sem er jú uppistaða brauðs. Það er því heilmikið brauð í þessari kerlingu ef svo má segja, brauðmolar?
.     Porter er ekki minn uppáhalds stíll en ég dett þó annað slagið niður á mjög góða slíka, sjáum t.d. Myrkva frá Borg, og auðvitað skipta aðstæðurnar máli líka.  Gréta er reyndar ekki venjulegur porter, Gréta er baltic porter sem þýðir að maður fær alveg slatta af áfengisprósentum með í kaupunum.  Gréta er því næstum því imperial porter þó svo að hún kannski nái ekki alveg þeim stalli.  Menn vita sem þekkja mig að ég er sérlega hrifinn af öllu sem heitir imperial eða double eitthvað og því hef ég verið dulítið spenntur fyrir þessari kerlu hér.
.     Baltic porter er upphaflega kominn frá hinum baltnesku ríkjum svo sem Lettlandi, Eistlandi, Litháen, Póllandi og jafnvel Rússlandi og Svíar hafa einnig verið bendlaðir við stílinn. Á 18. öld barst hinn enski porter til þessara ríkja og svo hafa menn farið að gera sína eigin útgáfu.  Þannig varð baltic porter til sem túlkun þessara ríkja á stílnum.  Stíllinn er þó ólíkur hinum enska porter hvað varðar áfengismagn sem getur orðið töluvert og er því kannski frekar hægt að líkja stílnum við hinn rómaða Russian Imperial Stout.  Baltic porter þarf alls ekki að vera af gerðinni öl eða yfirgerjaður heldur er eiginlega algengara að um lager sé að ræða.  Ég veit, þetta hljómar ekki alveg rétt eða hvað?  Þetta er mjög maltaður stíll, mikið af korni í honum og því oft nokkuð sætur og þægilegur.  Þrátt fyrir háa áfengisprósentu  þá skortir hann þróttinn sem maður fær í frændum hans imperial stout.

„Árstíminn fyrir þennan bjór er einmitt núna að mínu mati, haustið, september/oktober, það er farið að kólna í veðri sem kallar á aðeins þyngri bjór og fleiri prósentur en þó er maður ekki alveg tilbúninn í hardcore imperial vetrarbjórinn.“ Græni Karlinn

Gréta er falleg í glasi, kolsvört og glæsileg með fallegan froðuhaus sem lætur sig þó hverfa nokkuð fljótt.  Í nefi er lítið að gerast, korn, malt, brauð og svo aðeins dökkt súkkulaði?  Í munni hins vegar lifnar hann allur við og stuggar aðeins við bragðlaukunum með kitlandi gosi og humlum.  Beiskja í hófi en er þarna þó.  Hann er nokkuð mildur á tungu, það er ögn hiti í honum frá áfenginu sem kemur virkilega vel út, haustlegt!   Skrokkur er meðal til mikill en ekki þó imperial þéttleiki.  Hann er alls ekki eins sætur og ég bjóst við, maltið er þó þarna og gefur ögn karamellutón, örlítið ristaður fílingur og svo eins og einhver lakkrískeimur í lokinn.  Allt kemur þetta mjög vel út og vekur því alveg réttu lukkuna.
Þetta er bjórinn til að drekka í bústaðnum á pallinum meðan sólinn sest og haustlaufin fjúka um í öllum regnbogans litum.  Þetta er ölið sem maður drekkur eftir erfiða vakt á Landspítalanum til að róa taugarnar rétt fyrir háttinn og þetta er bjórinn sem passar með lambinu, grillmatnum og stóra flotta djúsí BBQ borgaranum.  Þetta er bara nokkuð flottur og skemmtilegur bjór.  Svo er spurning hvenær Hans kemur út?  Varður það oktoberbjórinn að ári eða bara næsti bjórinn frá Borg?

Græni Karlinn : Skemmtilegur bjór, kolsvartur en ekki þannig á bragðið, mun léttari og einfaldari bjór en maður bjóst við.  Aðeins súkkulaði og lakkrís sem kemur skemmtilega út og svo er þessi þægilegi hiti í honum.  Nokkuð sáttur bara!